Prostat Kanseri Tanısında Yeni Yöntem
Yüksek kan PSA (Prostat Spesifik Antijen) ve/veya parmakla yapılan prostat muayenesinde bulgusu olan erkeklerde, prostat kanseri tanısı için yapılan standart yöntem ultrason eşliğinde prostattan 10 veya 12 noktadan iğne biyopsisi alınmasıdır. Bu yöntemle prostat kanseri %40 oranında tespit edilebilmektedir. Prostat kanseri şüphesi devam eden erkelerde ise tekrarlayan biyopsilerinin yapılması, enfeksiyon, kanama ve ağrı gibi yan etkilerin meydana gelebilme ihtimalini de arttırmaktadır. Dahası, ultrason kılavuzluğunda yapılan prostat biyopsisinde tedavi edilmesi gereken prostat kanserinin (Gleason skor > 7) yetersiz oranda tespit edilmesi ve klinik olarak önemsiz prostat kanserinin de aşırı saptanması gibi olumsuz özelliklere sahiptir.
Sonuçta, tedavi edilmesi gereken prostat kanseri tespit edilemeyen erkekler gerekli tedaviyi alamaz, klinik olarak önemsiz kanser tespit edilen erkeler de gereğinden fazla tedavi edilip ciddi komplikasyonlar ile karşı karşıya kalabilirler.
Son yıllarda görüntüleme yöntemlerindeki gelişmeler prostat kanseri tanısında multiparametrik MR görüntülemenin kullanımını yaygınlaştırmıştır.
MR görüntüleme klasik görüntülere ek olarak dinamik kontrastlı ve difüzyon görüntüleri de elde edilerek prostat içerisindeki kanser şüphesi yüksek olan alanlar belirlenebilmektedir.
Prostat MR'ın en önemli avantajı prostat bezinin tümünün değerlendirilmesidir.
Multiparametrik prostat MR görüntülemesi prostat biyopsisine rehberlik etmesi açısından önemli yere sahiptir.
MR görüntüleri ile ultrason görüntüleri uygun donanım ve yazılımları kullanan özel cihazlar yardımı ile eşleştirme yapılarak birleştirilir (füzyon) ve üç boyutlu bir görüntü elde edilir, prostat haritalandırılır. Bu teknik, tedavi edilmesi gereken prostat kanseri tanısı koymada klasik ultrason eşliğinde yapılan biyopsiye göre daha başarılıdır.
Lazer ile Protat Ameliyatı HoLEP Yöntemi
Holmium lazer ile prostat enükleasyonu (HoLEP), iyi huylu prostat büyümesi (BPH) sonucu idrar yollarında meydana gelen tıkanıklığı tedavi etmek için kullanılan bir tür kapalı ameliyat çeşididir.
HoLEP (Holmium lazer ile prostat enükleasyonu) ameliyatı kapalı prostat ameliyatları yöntemlerinden bir tanesidir. Bu ameliyatta lazer yüksek enerjili teknoloji ısı kullanılır.
İyi huylu prostat büyümesi olan erkeklerde prostat bezinde kanser yoktur, ancak büyümüştür. Büyümüş bir prostat, sık idrara çıkma, idrar yapmada zorluk, idrar yapamama veya mesane kontrolünün bozulması gibi bir takım idrar yolu yakınmalarına neden olabilir.
İşeme ile ilgili yakınmaları olan hastalara önce ilaç tedavisi başlanır. ilaç tedavisine yanıt vermeyen ve şikayetleri devam eden iyi huylu prostat büyümesi olan hastalar cerrah yöntemlerle tedavi edilirler.
Seçilecek cerrahi yöntem, hastanın yakınmalarının derecesi, prostat hacmi, hastanın diğer hastalıkları ve kullandığı ilaçlar, hastanın anestezi alabilme durumu ile belirlenir.
HoLEP ameliyatı; prostatın idrar yolunu kapatan adenomunun prostatı saran kapsülden lazer ile ayrılması esasına dayanan oldukça etkin bir tedavi yöntemi olarak kabul edilmektedir. Prostatın adenom denen iç dokusu lazer ile kapsülden ayrılır ve mesane içerisine atılır. Daha sonra mesane içerisinde adenomlar morselatör denen aletlerin yardımı ile temizlenir.
Bu ameliyatın avantajları büyük prostat dokusu olan (>80 gr) hastalarda kısa ameliyat ve yatış süresi sağlamasıdır. Ameliyat sonrası hastaların idrar yolundaki kateter ya da sonda daha kısa sürede alınır. Ayrıca teknik olarak önce idrar tutmayı sağlayan sfinkter yapısı ile prostat dokusu, ameliyatın ilk safhasında ayrıldığı için idrar kaçırma riski çok düşüktür. Prostat adenom dokusu tamamı ile çıkartıldığından tekrar etme olasılığı yok denecek kadar azdır. Dahası, HoLEP kan sulandırıcı ilaç kullanan hastalarda da başarıyla kullanılmaktadır.
Prof. Dr. Ender Özden
Doç. Dr. Mehmet Necmettin Mercimek
Üroloji Uzmanı
