Birkaç yıldır yanı başınızda olan, siz istemediğiniz takdirde hiç uzak kalmadığınız biricik çocuğunuz, eğitim-öğretim hayatına mı başlayacak? Hayatta gerçekleşecek yenilikler, yaş ayırt etmeksizin insanı heyecanlandırabilir.
Bu heyecanla baş edebilmek için ise hem ebeveynlerin, hem de okula başlayacak miniklerin, bundan sonra hayatlarındaki bu büyük ve uzun süreli değişime adapte olmalarını sağlamak için bazı önerilerimiz var.
Okula başlamasına az bir zaman kala uygulanabilecek öneriler;
- Çocuğunuzu bu yeni durum hakkında bilgilendirmek faydalı olacaktır. İnsanlar, kendilerini heyecanlandıran durumların nasıl gelişeceği konusunda bir fikir sahibi olduğunda daha az kaygılanır. Çocuğunuza neden okula gitmesi gerektiğini ve bunun ona sağlayacağı yararları anlatmakta fayda var. Ancak bunu yaparken gerçekçi olmaya özen gösterilmeli, çünkü okul, sadece oyun ve eğlence yeri değildir.
- Okullar başlamadan önce, gideceği okulu çocukla beraber ziyaret edip, öğretmeni ile tanıştırmak durumu somutlaştırmasının ve alışmasının ilk adımı olabilir.
- Okul alışverişi yapılırken çocuğunuzun size eşlik etmesi ve beğendiği türde şeylerin alınması yararlı olabilir. Kırtasiye malzemeleri çocukları genellikle heveslendirir.
- Uyumadan önce hikâye anlatma alışkanlığınız varsa eğer, okul zamanı yaklaştıkça konusu ‘okula başlamak’ olan çocuk hikâye kitaplarından yararlanabilirsiniz.
- Okul ile ilgili çocuğunuzun fikirlerini ve endişelendiği noktaları öğrenerek aklındaki soru işaretlerini giderebilirsiniz. (Örn: tuvaletler, nerede yemek yiyeceği, vb…)
- Kendi öğrencilik yıllarınıza ait anılar anlatabilirsiniz, ancak bunları öğüt niteliğinde değil, eğlence olması amacıyla yapmanız daha doğru olur.
- Okula alıştırmak için yapacağınız etkinlikleri (örn: okulla ilgili hikaye anlatmak, kendi anılarınızı anlatmak vb..) birden bire ve çok sık şekilde yapmayın bu çocuğunuzda ters algı yaratabilir ve üzerindeki baskıyı ve endişeyi daha çok arttırabilir. Amaç onu motive etmek, unutmayın.
- Okula başladığında siz onun yanında olmasanız bile güvende olacağını anlatmak, çocuğunuzun tedirginliğini bir nebze azaltacaktır.
- Kendiniz de sakin olmaya özen gösterin, endişeniz varsa bile çocuğa yansıtmayın, böylece çocuk anne babasından güven alacaktır.
Okulun ilk günü için öneriler;
- Okulun ilk günü çocuğunuzla beraber okula gitmek uyum sürecini kolaylaştıracaktır.
- Çocuğun öğretmeniyle sizin yanınızda tanışması önemlidir.
- Sınıfın kapısından içeri girmemeye özen gösterin. Sınıfını, öğretmenini, okulda ihtiyacı olan yerleri gösterdikten sonra okulda çok oyalanmayın.
- Çocuğunuz sınıfa girerken sanki vedalaşıyormuşsunuz gibi bir imaj bırakmayın. ‘Gel seni son bir kez öpeyim’, ‘bir kez daha sarılayım gitmeden’ gibi. Bunun yerine ‘Haydi bakalım ders başlıyor ‘ diyebilirsiniz.
- Çocuğunuzun siz yanında olduğunuz sürece adaptasyon kurmaya çalışmayacağını unutmayın.
- Endişeli olduğunu veya ağladığını gördüğünüzde, çocuğunuzu sakin çocuklarla kıyaslamayın. ‘Bak o ağlıyor mu?’ gibi.
- Çocuğunuza güvendiğinizi, şu an gergin olmasının normal olduğunu, yeni başlayan şeylerin insanı kaygılandırabileceğini, ama bunun birkaç gün sonra geçeceğini söyleyin.
- Çocuğunuzun endişelerini anladığınızı belirtin.
- Okul bittiğinde onu tam zamanında alacağınızı söyleyin.
- Okulun bitiş saatinde tam zamanında orda olun aksi takdirde çocuğun güveni kırılabilir.
- Eğer servis kullanacaksa, yine okulun bitiş zamanında orda olup çocuğunuzu servis şoförü ile tanıştırın ve servisin plakasını veya numarasını öğrendiğinden emin olun. Siz orda olsanız bile eve servisle dönmesi adaptasyonunu kolaylaştıracaktır.
- Çocuğunuz eve geldiğinde ilk gününün nasıl geçtiğini, fikir ve düşüncelerini sorun. Anlattıklarını dikkatli bir şekilde dinleyin.
- Ertesi günler için okul çantasını ve kıyafetlerini birlikte hazırlamak motivasyonunu arttıracaktır.
Uzm. Kl. Psk. Dr. Birgül EMİROĞLU BAKAY
