OBEZİTE VE SAĞLIKLI DİYET
Bölüm 1: OBEZİTE
Bölüm 2: SAĞLIKLI DİYET
BÖLÜM 1: OBEZİTE
Obezite Nedir?
Obezite, genel tanımı itibarı ile beden yağ kütlesinin yağsız kütleye göre oranının aşırı artması ve bunun sonucu olarak boy uzunluğuna göre vücut ağırlığının arzu edilen düzeyin üstüne çıkması olarak tanımlanır. Aşırı kilolu olma durumu olan obezitenin, günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin en önemli sağlık sorunları arasında yer aldığı kabul edilmektedir.
Obeziteye Neden Olan Etmenler Nelerdir?
Obeziteye neden olan etmenler tam olarak açıklanamamıştır. Bununla birlikte, fiziksel aktivite yetersizliğinin yanında aşırı ve yanlış beslenme alışkanlıkları da, obezitenin en önemli nedenleri olarak kabul görmektedir. Bu faktörlerin yanı sıra kalıtım, çevresel faktörler, nörolojik, fizyolojik, biyokimyasal nedenler, sosyo-kültürel yapı ve psikolojik etkenler gibi pek çok faktör, birbiri ile ilişkili olarak obezite oluşumuna katkı sağlamaktadır. Özellikle çocukluk çağı obezitesindeki artışın tüm dünyada görülüyor olması, obezitenin sadece genetik yapıdaki değişikliklerle açıklanamayacak olduğunu kanıtlar niteliktir. Bu da, obezitenin oluşumunda çevresel faktörlerin rolünün daha ön planda olduğunu göstermektedir. Genel olarak bakıldığında, teknolojik gelişmeler ile değişen yaşam koşullarının bir sonucu olarak çoğu kişinin yaşam tarzı haline gelen hareketsizlik, günümüzün en büyük sorunlarının başında gelen obeziteye yol açmaktadır
Obezitenin Tehlikeleri Nelerdir?
Obezite, şeker hastalığından troid bozukluklarına, insülin direncinden yüksek kolestrole, nefes alma zorluklarından, diz eklem harabiyetine, karaciğer hastalıklarından adet düzensizliklerine ve kalp-damar hastalıklarından psikolojik sorunlara kadar birçok hastalığın temelini oluşturur.
Obezite ile Mücadele Yöntemleri Nelerdir?
Obezite için her şeyden önce kontrollü zayıflama tekniklerinin uygulanması şarttır. Obezite tedavisi için en etkili yöntemler olarak, kişilere özel diyet programları ile fizik tedavi desteği uygulanmaktadır. İnternet üzerinden sıklıkla sağlıklı diyet nasıl yapılır sorusuna yanıt arandığını görüyoruz. Ancak, aşırı şişmanlığın tehlikeleri kadar bilinçsizce yapılacak diyetlerin de tehlikeli olduğunu söylemekte fayda var. Çünkü insan vücudunun sağlıklı şekilde işlevlerini devam ettirebilmesi için günlük olarak bazı vitamin ve mineralleri eksiksiz olarak alması gerekmektedir. Bu vitamin ve mineraller yeterli miktarda alınmadığı takdirde çok ciddi sağlık sorunlarına davetiye çıkarılmış demektir.
BÖLÜM 2: SAĞLIKLI DİYET
Kişiye Özel Diyet Nedir ve Nasıl Yapılır?
Sağlıklı diyet demek, bilinçli beslenerek vitamin kaybetmeden kilo vermek demektir. Kişiler için özel diyet menüsü, bazı parametrelere göre hazırlanır. Kişiler için sağlıklı diyet listesi çıkarılırken; kişinin yaşam tarzı, boyu, kilosu, aktivite hayatı, beslenme düzeni, geçirdiği hastalıklar ve kullandığı ilaçlar göz önünde bulundurulur. Sağlıklı bir diyet listesinde kişinin günlük olarak alması gereken besin miktarı, sabah, öğlen ve akşam öğünlerine dengeli şekilde dağıtılır. Burada önemli olan, kişilerin diyet listesine uymasıdır. Mümkün olduğunca öğün atlanmamalı ve öğünlerin içeriğine riayet edilmelidir.
Kişiye Özel Diyet Listeleri Yapılırken Nelere Dikkat Edilir?
Kilo vermeye çalışanların diyet ve beslenme listesi, her besinin yeterli ve dengeli şekilde ayarlanması şeklinde hazırlanır. Sağlıklı bir listede yaşamsal önem taşıyan protein, yağ, mineral, karbonhidrat ve vitamin gibi besin gruplarının yer alması önem arz eder. Burada önemli olan, gün içinde alınacak besinlerin türü ve miktarıdır. Ayrıca, diyet listesi mutlaka esnek yani çeşitlendirilebilir olmalıdır. Tek tip beslenme düzeni, metabolizma hızını yavaşlatacağından kilo vermeyi de zorlaştırır. Bu nedenle liste, hem metabolizmanın düzenli çalışması için, hem de kişilerin standart listeden sıkılarak diyeti bırakmaması için çeşitlendirilmelidir.
Sağlıklı Diyet Listesi ve Beslenme Planı
Sağlıklı diyet listesi, her evde bulunan malzemelerden kolaylıkla hazırlanabilir olmalıdır ki, uygulaması da kolay olsun. Herkesin damak tadına hitap eden ulaşılabilir yiyeceklerden oluşan diyet listesi, kişilerin kilo verme hedefine ulaşmasında önemli bir adım oluşturur. Sağlıklı beslenme planı, kişilerin yanlış beslenme alışkanlıklarını düzeltmek için yapılmaktadır. Kilo vermek için danışılan kişiler, beslenmeye dair yanlış bilinenleri düzelterek doğru bir liste hazırlar. Yanlış ve eksik bilinen beslenme tarzına karşı sağlıklı diyet programı çerçevesinde beslenildiği takdirde, hedeflenen sürede belirlenen kilonun verilmesi mümkündür.
Uzm. Dyt. Sevinç SEVİNÇER
Sağlıklı Beslenme ve Diyet Uzmanı