Pandemi gerek gebeler ve gerekse onları takip eden hekimler ve sağlık çalışanları arasında oldukça büyük bir panik yarattı. Çünkü henüz dünyanın özelliklerini bilmediği bir virüsün gebeler ve fetusların üzerinde neler yapabileceği konusunda yeterli bir bilgimiz yoktu.
Paniğin en büyük nedeni domuz gribi salgınında yaşadıklarımız ve bu salgın sonrası kazandığımız bilgilerdi. Buna göre domuz gribi gebelerde, fetuslarda ve yenidoğanlarda çok ağır geçiyordu ve hastaneye yatma, ağır hastalık ve ölüm gibi kötü prognostik sonuçlar gebe olmayanlara göre 4-5 kat fazlaydı.
İşte bu nedenle Covid-19 salgınında da ilk başlarda tedirgin olduk. Ne mutlu ki bu salgın domuz gribinin aksine gebeleri çok fazla etkilemedi.
Gebelerde Kovid-19 Daha Fazla Risk Taşıyor Mu?
Vücutlarındaki ve bağışıklık sistemlerindeki değişiklikler nedeniyle, hamile kadınların bazı solunum yolu enfeksiyonlarından etkilendiğini biliyoruz. Ayrıca, hamile kadınların yoğun bakım ünitesine yatırılma ve solunum desteğine ihtiyaç duyma olasılıkları daha yüksek. Son zamanlarda daha yaşlı, aşırı kilolu, hipertansiyon ve diyabet gibi önceden mevcut tıbbi durumları olan hamile kadınlar, şiddetli Kovid-19 geliştirme riskinde artışa sahiptirler. Bu nedenle, kendilerini Kovid-19'a karşı korumak için önlemler almaları ve olası semptomları (ateş, öksürük veya nefes almada güçlük dahil) sağlık uzmanlarına bildirmeleri önemlidir. Bu, hamileyseniz Kovid-19'dan ciddi şekilde hastalanma riskinizi daha yüksek olabileceği anlamına gelir. Aynı zamanda mesafe, maske ve hijyen uygulamalarını çok ciddiye alarak daha dikkatli olmanız gerektiği anlamını taşır.
Hamilelik Sırasında Kovid-19 Bebeğe Geçer Mi?
Sınırlı olmasına rağmen bu konuda yapılan çalışmalar Kovid-19'un gebelik sırasında anneden bebeğe geçmediğini göstermektedir. Kovid-19'un hamileliğin erken dönemindeki etkilerine dair bir veri bulunmamakla birlikte diğer koronavirüsler gelişen fetüslere bulaşmamış veya anormalliklere neden olmamıştır. Doğumdan sonra bebeklere, tıpkı yetişkinler gibi solunum damlacıklarının iletilmesi yoluyla Kovid-19 bulaşabilir.
Kovid-19 Emzirme Sırasında Bulaşabilir Mi?
Bugüne kadar, virüsün bebeğe anne sütü yoluyla geçebileceğini gösteren hiçbir veri yok. Anne sütü birçok hastalığa karşı en iyi beslenme ve koruma kaynağı olmaya devam etmektedir. Bununla birlikte, Kovid-19 testi pozitif çıkan bir anne, virüsü solunum damlacıkları yoluyla veya doğrudan temas sırasında bulaştırabilir. Sonuç olarak, ciltten cilde doğrudan temas tavsiye edilmez. Anne sütünün manuel veya elektrikli bir göğüs pompası ile sağılması, ardından sağlıklı bir bakım sağlayıcısı tarafından uygun el hijyeni ve temiz biberonlar kullanılarak bebeğin beslenmesi tercih edilen yöntemdir.
Emziren Annelere Aşının Yapılmasında Sakınca Var Mı?
Emziren annelere aşının yapılmasında kesinlikle sakınca yok. Hamilelere de, hamileliklerinin 2. ve 3. döneminde Kovid-19 aşısı yapılabilir...
Aşı sadece anneyi değil bebeğini de Kovid-19'dan korur. Emziren anneler de aşı olduğunda bebeğe antikor geçiyor. Amerika'da Koronavirüs aşısı olan 30.000 gebenin verileri açıklandı. Aşı olan gebelerin kısa dönemde bir risk yaşamadığı gözlemlendi. Gebeliğin ilk 3 ayından sonra aşı olunabilir. Şu anda birçok ülkede gebelere koronavirüs aşısı uygulanıyor. Amerika Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanları Derneği (AJOG) de gebelerin aşılanması gerektiğini belirtiyor. “Aşılar kısırlık yapar, erkeklerde ve kadınlarda üreme problemlerine yol açar” deniyor. Bu hiçbir kanıtı olmayan, tamamen saçma bir iddia.
Anne Adayları Genel Sağlıklarına Dikkat Etmeli
Anne adayları pandemi ve aynı zamanda hamilelik sürecinde öncelikle genel sağlıklarını koruyacak temel önlemleri almalılar. Kişisel hijyene dikkat etme, sosyal mesafeyi koruma, olabildiğince izole kalma gibi yöntemleri artık herkes ezberledi. Bunun dışında; anne adaylarının bağışıklık sistemlerini güçlendirmek için en önemli şey, tabii ki sağlıklı bir hayat. Bunun için düzenli beslenme, uyku ve egzersiz öneriyoruz. Uygun egzersiz için gebeliğin durumuna göre karar vermek gerekiyor. Her gebe için önerilen egzersizler farklı olabilir.
Sağlıklı beslenmede en önemli konular, D vitamini, Omega 3 ve Probiyotik destekleridir. Probiyotik içeren yoğurt, kefir gibi ürünler mutlaka beslenmenizin içerisinde olmalıdır. Omega 3 için haftada iki kez balık tüketilmesini öneriyoruz.
.webp)
Doç. Dr. Aşkı Ellibeş Kaya
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
